Suốt 16 năm đương đầu với cuộc chiến tranh ngăn chặn vô cùng ác liệt với bao hy sinh, gian khổ, các lực lượng trên tuyến đường Hồ Chí Minh đã trở thành “Một lực lượng gang thép, một tập thể anh hùng”, hoàn thành xuất sắc sứ mệnh mà Đảng và nhân dân đã giao phó, góp phần cùng cả nước chiến đấu chống đế quốc Mỹ xâm lược đi đến thắng lợi hoàn toàn.

Lực lượng cầu đường, với 4 Sư đoàn công binh và hơn 1 vạn thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến, công nhân giao thông đã trở thành “tường đồng, vách sắt” kiên cường bám trụ, giành giật lại từng thước đường với ý chí, quyết tâm “Máu có thể đổ nhưng đường không thể tắc”, đã xây dựng được hệ thống đường giao thông chiến lược nối hậu phương lớn miền Bắc đến các chiến trường miền Nam, Trung - Hạ Lào, Đông Bắc Cam-pu-chia, vô hiệu hóa mọi âm mưu ngăn chặn của Mỹ - ngụy.

Lực lượng vận tải, với 2 Sư đoàn xe ô tô vận tải đã bí mật luồn rừng, mang  vác là chủ yếu, tiến tới vận tải cơ giới là chủ yếu, đường sông là bổ trợ. Trong cuộc chiến đấu quyết liệt này, cán bộ, chiến sĩ, lái xe, thợ máy xứng đáng danh hiệu “gan vàng, dạ ngọc”. Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân năm 1975 đã cơ động bằng xe cơ giới 10 lượt sư đoàn, 3 quân đoàn bộ binh vào tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.

Lực lượng đường ống xăng dầu, từ những đơn vị nhỏ dùng sức người là chính đã hình thành 4 Trung đoàn đường ống, xây dựng được 1.400km đường ống xăng, dầu nối từ Quảng Bình đến Bù Gia Mập (Bình Phước), Lộc Ninh với 113 trạm bơm đẩy, 33 trạm cấp phát. Từ năm 1968 đến năm 1975 cấp 61.064 tấn xăng, dầu cho vận tải và cơ động các binh chủng kỹ thuật.

Lực lượng bộ binh, từ những phân đội nhỏ đã nhanh chóng hình thành Sư đoàn, đủ sức đập tan những cuộc hành quân ngăn chặn của địch; loại khỏi vòng chiến đấu 18.740 tên địch, bắt sống 1.190 tên, phá hủy nhiều phương tiện chiến tranh hiện đại của địch, giải phóng, mở rộng địa bàn hoạt động, bảo vệ an toàn hành lang giao thông chiến lược trong mọi tình huống.

Lực lượng pháo phòng không, từ những phân đội nhỏ, thành lực lượng chiến đấu lớn, gồm 1 Sư đoàn và 9 Trung đoàn pháo cao xạ, tên lửa đã bắn rơi 2.455 máy bay, bắt nhiều giặc lái; góp phần trực tiếp cùng các lực lượng chủ lực đánh thắng chiến lược ngăn chặn của Mỹ - ngụy, bảo vệ thắng lợi nhiệm vụ chi viện chiến lược, xứng đáng với danh hiệu “Đánh giỏi, bắn trúng”.

Lực lượng giao liên, với “đôi chân vạn dặm” đưa đón hàng triệu lượt cán bộ, chiến sĩ; thương, bệnh binh vào, ra các chiến trường bí mật, an toàn, xứng đáng với 10 chữ vàng “Tận tình với đồng chí, tận nghĩa với chiến trường”.

Lực lượng thông tin, với khẩu hiệu “Coi dây như ruột, coi cột như xương” đã xây dựng được 4.000km đường dây trần tải ba, hơn chục nghìn ki-lô-mét đường dây bọc, hàng trăm thiết bị máy móc bảo đảm chỉ huy “thống nhất, trực tiếp, kịp thời”.

Lực lượng thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến, công nhân giao thông với hàng vạn người đã hiến dâng tuổi thanh xuân, vượt qua bao gian khổ, ác liệt sát cánh cùng Bộ đội Trường Sơn chiến đấu giữ vững trận địa cầu đường với khí thế “Sống bám đường, chết kiên cường dũng cảm” tất cả để cho xe lăn bánh tới chiến trường.

Các lực lượng khác như: Quân y, lực lượng chuyên môn kỹ thuật và cán bộ, chiến sĩ cơ quan Đoàn bộ... đã ngày đêm bám sát tuyến đường, tạo điều kiện góp phần cùng toàn lực lượng hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ.

16 năm chiến đấu ngoan cường các lực lượng trên tuyến đường Trường Sơn đã anh dũng hy sinh gần 20.000 cán bộ, chiến sĩ. Hơn 32.000 người bị thương và hàng vạn đồng chí bị phơi nhiễm chất độc da cam/Điôxin. Nghĩa trang liệt sĩ cấp quốc gia Trường Sơn là nơi yên nghỉ của 10.300 liệt sĩ, những người con ưu tú của dân tộc.

Bộ đội Trường Sơn vinh dự được Đảng, Nhà nước tuyên dương đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, được tặng Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Sao vàng, 82 tập thể đơn vị được tuyên dương Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. 48 cán bộ, chiến sĩ được tuyên dương Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

Tin vui với cả nước, đặc biệt với Bộ đội Trường Sơn ngày 01/12/2013 Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định công nhận Di tích lịch sử quốc gia Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh với 34 di tích tại 11 tỉnh là Di tích quốc gia đặc biệt.

16 năm làm nhiệm vụ ở Đoàn 559, Binh đoàn Trường Sơn, đường Hồ Chí Minh, 11.000 bộ đội, 7.000 TNXP và trên 3.000 dân công hỏa tuyến là con em của Đảng bộ và nhân dân Thái Bình, có những đồng chí đã tham gia ngay từ những ngày đầu mở đường như đồng chí Nguyễn Thanh Lâm, xã An Ninh, huyện Quỳnh Phụ. Hàng nghìn đồng chí là cán bộ từ cấp Đại đội đến Sư đoàn - Binh đoàn. 5 đồng chí đã được trao trọng trách Phó Tư lệnh Đoàn 559 - Binh đoàn Trường Sơn - Binh đoàn 12 qua các thời kỳ. 5 đồng chí được phong tặng Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. Hơn 800 đồng chí đã hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Về với đời thường hàng nghìn đồng chí là thương binh, bệnh binh, là nạn nhân chất độc da cam đã phát huy truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ”, truyền thống chiến sĩ Trường Sơn, phấn đấu vượt mọi khó khăn hoàn thành tốt nhiệm vụ người cựu chiến binh, người hội viên chiến sĩ Trường Sơn. Tích cực học tập ứng dụng khoa học kỹ thuật phát triển kinh tế, giảm hộ nghèo, tăng hộ khá, hộ giàu, tích cực giúp đỡ đồng đội còn khó khăn, bệnh tật. Phấn đấu là gia đình văn hóa, gia đình hiếu học. Tích cực góp phần xây dựng nông thôn mới, xây dựng đô thị giàu đẹp, xây dựng tổ chức Hội truyền thống Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh ngày càng vững mạnh.

Vũ Hồng Thái
(Chủ tịch Hội truyền thống Trường Sơn đường Hồ Chí Minh tỉnh)