1. Chuyến thăm chính thức Cộng hòa Singapore của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Đoàn đại biểu cấp cao nước ta vừa qua ghi nhận dấu mốc mới trong quan hệ Việt Nam – Singapore. Tại cuộc hội đàm, hai nhà lãnh đạo cấp cao hai nước đã nhất trí phát đi thông điệp: Việt Nam và Singapore sẽ ký một Hiệp định về Đối tác chiến lược vào năm 2013. Đây không chỉ là hoạt động thiết thực kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước. Với bản Hiệp định này sẽ nâng tầm các mối quan hệ hiện có giữa Việt Nam và Singapore, đồng thời mở ra định hướng hợp tác mới trong các lĩnh vực giáo dục - đào tạo, tài chính, quốc phòng – an ninh...

Việc hai quốc gia quyết định thiết lập quan hệ ngoại giao hay nâng cấp quan hệ lên tầm mức cao hơn khi hội tụ đủ các điều kiện cần thiết là hoạt động bình thường trong quan hệ đối ngoại của hầu hết các quốc gia trong khu vực cũng như trên thế giới. Việt Nam và Singapore cũng không ngoại lệ. Nhưng việc lãnh đạo cấp cao hai nước quyết định nâng cấp quan hệ vào thời điểm hiện nay đã đưa Việt Nam và Singapore trở thành cặp quan hệ đầu tiên trong ASEAN thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược.

Đánh giá về sự kiện này, Thủ tướng Lý Hiển Long cho rằng, việc hai nước quyết định nâng quan hệ lên tầm đối tác chiến lược sẽ củng cố các mối liên hệ hiện có, đồng thời khẳng định cam kết sẽ hợp tác chặt chẽ hơn nữa giữa Singapore và Việt Nam. Nhìn quan hệ tốt đẹp giữa hai nước trong độ lùi gần 40 năm qua kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tin tưởng, với quyết tâm của Lãnh đạo hai Đảng, hai Chính phủ và mong muốn của nhân dân hai nước, quan hệ Việt Nam và Singapore có đủ điều kiện thuận lợi và cần thiết để phát triển lên tầm cao mới, vì sự phát triển của mỗi nước, vì lợi ích nhân dân hai nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực cũng như thế giới.

2. Thăm chính thức Singapore lần này là chuyến thăm thứ hai của Người đứng đầu Đảng ta sau gần 20 năm kể từ chuyến thăm đầu tiên của Tổng bí thư Đỗ Mười (năm 1993). Dấu mốc của chuyến thăm đầu tiên là việc Đảng ta và Đảng Hành động Nhân dân cầm quyền tại Singapore thiết lập quan hệ chính thức. Từ đó đến nay, nhất là từ khi Việt Nam trở thành thành viên đầy đủ của ASEAN (tháng 7.1995), quan hệ hai nước chuyển sang giai đoạn phát triển mới về chất. Với chủ trương coi trọng quan hệ với Việt Nam, Singapore đã đưa Việt Nam trở thành một trong những thị trường chính về hợp tác thương mại, đầu tư của Singapore ở Đông Nam Á. Liên tiếp sau đó, những thỏa thuận được ký giữa lãnh đạo cấp cao hai nước đã tạo cơ sở pháp lý và điều kiện thuận lợi thúc đẩy quan hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt giữa hai nước. Đó là Tuyên bố chung về khuôn khổ hợp tác toàn diện trong thế kỷ XXI. Theo tinh thần của Tuyên bố chung, năm 2005, hai nước đã ký chính thức Hiệp định khung về kết nối Việt Nam – Singapore, triển khai kết nối trên 6 lĩnh vực về đầu tư, tài chính ngân hàng, thương mại – dịch vụ, giao thông vận tải, giáo dục đào tạo và bưu chính viễn thông. Có thể nói, thành tựu hợp tác nổi bật của hai nước trong giai đoạn này thể hiện sâu sắc hơn cả là trong lĩnh vực kinh tế. Chẳng thế mà, từ năm 1996 đến nay, Singapore luôn là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam. Đầu tư trực tiếp của Singapore vào nước ta liên tục tăng và hiện đứng thứá 5 trong tổng số các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Điển hình và là biểu tượng cho tính hiệu quả của các dự án đầu tư của Singapore tại nước ta là Khu công nghiệp Việt Nam – Singapore (VSIP). Khu công nghiệp này đã hoạt động được 11 năm và xu hướng là tiếp tục mở rộng đầu tư tại các tỉnh, thành của Việt Nam. Gần đây nhất, là VSIP 5 vừa được Quảng Ngãi trao giấy chứng nhận đầu tư (tháng 4.2012).

Trong chuyến thăm Singapore lần này của Tổng bí thư Đảng ta, hai bên đã cùng nhau đánh giá các lĩnh vực hợp tác song phương và xác nhận tầm quan trọng của Hiệp định khung kết nối Việt Nam – Singapore trong việc làm sâu sắc hơn hợp tác kinh tế song phương; ghi nhận những kết quả thực chất về hợp tác thương mại và đầu tư giữa hai nước; khẳng định thành công của các khu VSIP là hình mẫu đối với hợp tác kinh tế song phương. Hiệp định khung về kết nối Việt Nam – Singapore nói riêng và quan hệ thương mại – đầu tư vững chắc, có tầm nhìn cũng như triển vọng giữa hai nước nói chung đã tạo lập tiền đề thuận lợi thúc đẩy hai nước tiến tới ký Hiệp định Đối tác chiến lược vào năm 2013.

3. Là hai nước thành viên của ASEAN, một trong những nội dung quan trọng và thu hút được sự quan tâm của dư luận trong chuyến thăm Singapore lần này: hai nhà lãnh đạo nhất trí cho rằng Việt Nam và Singapore đóng vai trò quan trọng trong ASEAN; đồng thời tái khẳng định cam kết phối hợp cùng nhau nhằm triển khai các sáng kiến củng cố ASEAN như là động lực trung tâm trong cấu trúc khu vực đang phát triển, phấn đấu để hướng tới năm 2015, ASEAN trở thành Cộng đồng đoàn kết và gắn kết như Hiến chương ASEAN đã đề ra. Đây có lẽ là công việc không dễ dàng, vì quỹ thời gian để đạt tới mục tiêu chung của ASEAN chỉ còn 3 năm nữa. Nhưng rõ ràng, trong bối cảnh hiện nay, khu vực và thế giới tiếp tục diễn biến nhanh chóng, phức tạp và khó lường, thì việc hai bên cam kết hợp tác chặt chẽ với nhau nhằm hiện thực hóa mục tiêu xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015; nhất trí về tầm quan trọng của việc đạt được hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực; cũng như việc cải thiện khả năng kết nối giữa Đông Nam Á và phần còn lại của thế giới hết sức có ý nghĩa.

Sự phát triển lên tầm cao mới trong quan hệ Việt Nam – Singapore, nhất trí về những vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm không chỉ làm sâu sắc và mở rộng nội hàm quan hệ hợp tác song phương mà còn bảo đảm và đóng góp thiết thực vào sự tăng trưởng, thịnh vượng lâu dài của khu vực.

4. Trên nền tảng sự thống nhất chung về quan hệ song phương và đa phương giữa hai nước, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Lý Hiển Long đã trao đổi thẳng thắn, cởi mở, chân thành và xây dựng về tình hình Đông Nam Á, trong đó có những diễn biến phức tạp ở biển Đông – vùng biển có tầm quan trọng cả về địa chiến lược và địa kinh tế đối với khu vực và thế giới. Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Lý Hiển Long nhất trí cho rằng, tình hình này cần được giải quyết một cách hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982, Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC). Là một nước có liên quan trực tiếp, trong bài nói chuyện tại Trường Chính sách công Lý Quang Diệu – một trong những điểm đến của Tổng bí thư trong chuyến thăm chính thức Singapore - Tổng bí thư Đảng ta bày tỏ: Việt Nam cam kết thực hiện nghiêm chỉnh DOC và Hướng dẫn thực hiện DOC giữa ASEAN và Trung Quốc, Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển giữa Việt Nam và Trung Quốc; cam kết tích cực cùng các nước ASEAN thúc đẩy đàm phán để sớm ký với Trung Quốc bộ quy tắc ứng xử giữa các bên ở biển Đông theo đúng tinh thần Tuyên bố 6 điểm của các Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN về vấn đề biển Đông. Song, một cách chính trực, Tổng bí thư Đảng ta nêu rõ: Việt Nam đề nghị các nước tôn trọng quyền lợi chính đáng của Việt Nam là một quốc gia ven biển, trong đó có các quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế đã được quy định trong luật pháp quốc tế, nhất là Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982. Việt Nam cho rằng duy trì môi trường hòa bình, ổn định ở khu vực là mong muốn chung, lợi ích chung và trách nhiệm chung của tất cả các nước thành viên trong ASEAN.

Thẳng thắn, mềm dẻo, chân thành, không ngại va chạm và hiệu quả có lẽ là đặc tính của ngoại giao Việt Nam hiện đại. Đặc tính này được thể hiện sinh động trong chuyến thăm chính thức Singapore của Tổng bí thư và Đoàn đại biểu cấp cao nước ta. Sự nồng ấm và chín muồi trong quan hệ Việt Nam – Singapore hứa hẹn bước phát triển mới trong quan hệ hai nước. Hứa hẹn về một Đông Nam Á hòa bình, thịnh vượng, hợp lẽ và bền chặt.

Theo daibieunhandan